Waarom is de Buteyko methode niet meer bekend als het zo’n werkzame methode is? Dat is een vraag die cursisten vaak stellen wanneer ze ermee kennismaken.
Een belangrijke reden daarvoor is het economische belang. Er gaat een hoop geld om in de farmaceutische industrie dat bespaard kan worden door deze simpele methode. Dat blijkt een reden om de werking van de Buteyko methode in twijfel te trekken en de resultaten ervan te bagatelliseren. Twee documentaires geven daar een goed beeld van, één verscheen in 1993 op de Australische televisie, de andere in Engeland in 1998.
Een andere reden is dat Buteyko’s theorie niet past binnen de algemeen aanvaarde wetenschappelijke denkbeelden. Dat is betreurenswaardig omdat er wel degelijk wetenschappelijk onderzoek bestaat (en niet alleen van Buteyko zelf!) dat zijn visie ondersteunt.
Talrijke testen hebben de effectiviteit van deze methode voor de genezing van een breed scala aandoeningen bevestigd. Maar er was dertig jaar nodig om deze methode officieel erkend te krijgen. Dit vond in 1983 plaats. (…) Als je echt iets werkelijk nieuws hebt ontdekt, ontmoet je eerst veel tegenwerking
Konstantin Pavlovich Buteyko
Duidelijke cijfers
De Buteyko methode is in Australië redelijk bekend. In de 90’er jaren waren er zoveel astmapatiënten die na positieve ervaringen met de methode aandrongen op onderzoek dat het Astmafonds besloot om twee astmaspecialisten een onderzoek te laten verrichten. Wat bleek? De 19 astmapatiënten die de Buteyko methode hadden geleerd, gebruikten na drie maanden 96% minder luchtwegverwijdende middelen en 49% minder ontstekingsremmers. Duidelijke cijfers! Maar wat gebeurde er vervolgens? Helemaal niets! Dick Kuiper, die in zijn boek Leven zonder astma, dit onderzoek en een aantal andere onderzoeken naar de Buteyko methode beschrijft, spreekt dan ook over een ‘verpletterende stilte´.
Een Schots (particulier geïnitieerd) onderzoek geeft nog betere resultaten. Bij 384 astmapatiënten bleek na twaalf maanden dat het gebruik van luchtwegverwijders met 98% was afgenomen, het gebruik van ontstekingsremmers met 92% en het gebruik van prednison met 96%.
In tegenspraak?
Ik heb zelf in gesprekken met mensen die medisch geschoold waren, ook gemerkt dat er vaak sprake is van enig onbehagen. Zo simpel kan het toch niet zijn! Bovendien lijkt Buteyko’s theorie in tegenspraak met wat wetenschappelijk bekend is. Zo wees een longarts mij op het feit dat ons ademcentrum, wanneer de hoeveelheid koolzuurgas toeneemt, signalen geeft aan ons middenrif die leiden tot een diepere ademhaling. Daarmee lijkt wat Buteyko wil bereiken, namelijk het door training verhogen van het koolzuurgehalte in ons lichaam, onmogelijk. Ons ademcentrum zal dan immers actief worden en signalen afgeven aan ons middenrif die leiden tot een diepe ademhaling.
Chronische hyperventilatie
Ons ademcentrum zal in dat geval inderdaad signalen afgeven die leiden tot een diepere ademhaling. Maar dat gegeven staat niet op zichzelf. Als we iedere dag veel suiker eten en we besluiten daar op een dag mee te stoppen, dan zal ons lijf daar tegen protesteren met allerlei signalen, zoals vermoeidheid, die pas overgaan als we toegeven aan de suikerbehoefte. Maar uiteindelijk veroorzaakt de te grote suikerinname nog meer vermoeidheid. We zitten dus in een vicieuze cirkel, waar we alleen door bewust ‘af te kicken’ uitkomen. Hetzelfde gebeurt als we gewend zijn aan een tekort aan CO₂ (door te veel stress gaan mensen chronisch hyperventileren). Wanneer we weer normaal (dus minder) gaan ademen, gaan in ons systeem alarmbellen rinkelen dat we dringend dieper moet gaan ademhalen, waardoor we uiteindelijk meer klachten krijgen. Deze reactie waar de longarts mij op wees, is dus eigenlijk een symptoom van een door stress overgevoelig (voor CO₂-toename) geworden ademcentrum.
Samenhang ontdekt
Het is Buteyko’s verdienste dat hij de samenhang tussen stress en een intensivering van de ademhaling ontdekte. Én een methode ontwikkelde om een door stress overgevoelig geworden ademcentrum zo te behandelen dat het weer op een gezonde wijze functioneert. De overgevoeligheid voor de toename van koolzuurgas in ons bloed neemt af door het consequent oefenen van de Buteyko methode, waardoor onze gezondheid toeneemt en aandoeningen die hun oorzaak vinden in door stress veroorzaakte chronische hyperventilatie sterk verminderen of verdwijnen.